Το ρόδι, σημαντικότατος και πασίγνωστος καρπός από την αρχαιότητα για τις εκπληκτικές ιατρικές ιδιότητες που διαθέτει, έρχεται σήμερα διαμέσω της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης να επιβεβαιώση και να συνηγορίση με τους αρχαίους έλληνες ιατρούς που το θεωρούσαν φρούτο θαυματουργό !!!
Εννοιολογικώς το ρόδι ή η ροδιά είναι άμεσα συνδεδεμένα με την λέξη Ρόδος και ασφαλώς σημαίνει την ΡΟΗ και την ΔΥΝΑΜΗ.
Ο παράξενος αυτός καρπός όμως ως προς την δομή του τι μπορεί να σηματοδοτεί ;
Ο καρπός περικλείει εσωτερικά πολλούς κόκκους (σπυριά) τα οποία με την σειρά τους περικλείονται μέσα σε κίτρινες μεμβράνες, ενώ εξωτερικά στο κάτω μέρος του υπάρχει η προεξοχή που είναι ότι έχει απομείνει από το προγενέστερο άνθος.
Αυτή η προεξοχή θα μπορούσε να μας υποδείξει τον αστέρα ήλιο (έχει σχήμα ακτινωτό) ενώ οι εσωτερικοί κόκκοι με τα κουκούτσια που περιέχουν , τα γαιώδη σώματα (πλανήτες) που χωρίζονται από τις μεμβράνες σε αστρικά συστήματα.
Το ΡΟΔΙ η ΡΟΗ ΔΥΝΑΜΙΣ του σύμπαντος κόσμου είναι το φρούτο της γονιμότητας στην αρχαία Ελλάδα.
Το σπάνε οι νεόνυμφοι στο σκαλοπάτι της οικίας των πριν εισέλθουν σ'αυτό. Σύμβολο της καλοτυχίας, της αφθονίας και της γονιμότητας, η ροδιά λέγεται ότι γεννήθηκε στην περιοχή ανάμεσα στο Ιράν και τη Bόρεια Ινδία, για να καλλιεργηθεί αργότερα συστηματικά και στη Μεσόγειο, όπου μεταφέρθηκε από τους Φοίνικες και τους Άραβες εμπόρους. Εμείς θεωρούμε ότι η ροδιά προέρχεται από την Αιγηΐδα όπως τα περισσότερα είδη φυτών και ζώων της Ευκράτου ζώνης. Γνωστό κυρίως για τους νόστιμους τραγανούς καρπούς της, τους οποίους το έθιμο θέλει να «σπάμε» για γούρι την πρώτη μέρα του χρόνου, η ροδιά εντυπωσιάζει επίσης με την ομορφιά των πορτοκαλοκίτρινων ανθών της.
Από την εποχή της αρχαιότητος, ο χυμός των σπόρων υποβαλλόταν σε επεξεργασία για τη δημιουργία ανθεκτικών βαφών και μελάνης, ενώ σήμερα ο χυμός χρησιμοποιείται ευρέως στη φαρμακευτική και στην ποτοποιία. Τα σπόρια του ροδιού γεύθηκε και η Περσεφόνη, όταν ο Πλούτωνας την πήρε μαζί του στον Κάτω Κόσμο. Για το λόγο αυτόν η κόρη της Δήμητρας καταδικάστηκε να περνάει έξι μήνες στον Άδη.
Αρχαία Ελλάδα: 'Έμβλημα της 'Ήρας, της Δήμητρας και της Περσεφόνης δηλώνει την Περιοδική Επιστροφή της Άνοιξης και της γονιμότητας πάνω στην Γη.
Στη διάρκεια των εορτών της Δήμητρας (τα "Θεσμοφόρια"), οι Αθηναίες έτρωγαν τα μικροσκοπικά λαμπερά σπόρια για να αποκτήσουν γονιμότητα και ευημερία. Η Αφροδίτη συνέδεσε το όνομά της με την καταγωγή του ροδιού μιάς και, όπως μας λέει ο μύθος, η ίδια φύτεψε την πρώτη ροδιά στην Κύπρο. Η Ήρα τέλος, η μητέρα των Θεών, θεωρείται η προστάτιδα του γάμου και της γονιμότητας και η ίδια κρατάει στο δεξί της χέρι ένα ρόδι.
Στην Ελληνική Μυθολογία έχουμε πολλές αναφορές στην Ροδιά. Ο πιο παλαιός μύθος είναι ίσως αυτός που συνδέει την Ροδιά με τον Ωρίωνα. Ο Ωρίων, ήταν ένας από τους μεγαλύτερους και λαμπρότερους αστερισμούς, ήταν ένας πελώριος Γίγας, γιός της Γης και ξακουστός για την ομορφιά του. Ήταν λέει, άξιος κυνηγός και σκότωνε τ’ αγρίμια με χάλκινο ρόπαλο. Σύμφωνα με το Μύθο, ο Ωρίων νυμφεύθηκε την Σίδη, αλλά δεν στάθηκε τυχερός: Η Σίδη παινεύτηκε πως είναι πιό όμορφη από την Ήρα και για τιμωρία η θεά την έστειλε στον Κάτω κόσμο όπου μεταμορφώθηκε σε Ροδιά. Η Σίδη, δηλαδή το Ρόδι, συνδέεται όπως θα δούμε και παρακάτω, με την μνήμη των νεκρών στη σχέση τους με τον κάτω κόσμο.
Σύμφωνα με άλλους μύθους, η Ροδιά φύτρωσε από το αίμα του Ζαγρέα Διονύσου αλλά και του Αττι - Αδωνη. Επίσης στον τάφο του Πολυνείκη, του γιού του Οιδίποδα φύτρωσε, σύμφωνα με την θέληση των Ερινύων μια Ροδιά, που οι καρποί της έσταζαν αίμα όταν τους άνοιγες.
Είναι επίσης το δένδρο που φύτρωσε από το αίμα τον Διονύσου.
Οι Ιερείς της Δήμητρας, στην Ελευσίνα, οι Ιεροφάντες, ήταν στεφανωμένοι με κλαδιά ροδιάς κατά την διάρκεια των μεγάλων μυστηρίων.
Το φρούτο το ίδιο απαγορευόταν στους μύστες γιατί, ως σύμβολο γονιμότητας, φέρει την ιδιότητα να κάνει να κατεβαίνουν οι Ψυχές στη σάρκα.
Ο χυμός από φρέσκο ρόδι αυξάνει την αιματική παραγωγή, ανακουφίζει από τον πυρετό και μειώνει την καρδιακή επιβάρυνση. Είναι ιδανικός για μικρά παιδιά, ειδικά εάν είναι κρυολογημένα και παρουσιάζουν βήχα και πυρετό. Βοηθάει την πρωινή ναυτία στις εγκύους και συστήνεται ιδιαίτερα μετά από έντονη σωματική άσκηση, σε συνδυασμό με χυμό σταφυλιού.
Ο προφήτης Μωχάμετ έλεγε στους πιστούς του, να καταναλώνουν ρόδια διότι αυτά θα μπορούσαν να τους απαλλάσσουν από πολλά κακά της ανθρώπινης φύσης. Στη Μέση Ανατολή, τα ρόδια χρησιμοποιούνταν για πολλές παθήσεις όπως αιμορροΐδες, αμυγδαλίτιδα, επιπεφυκίτιδα, ακόμη και για τη φαλάκρα.
Τα παραδείγματα που δείχνουν ότι σε διάφορους πολιτισμούς, τα ρόδια απολάμβαναν ιδιαίτερης εκτίμησης είναι πολλά. Σήμερα η σύγχρονη επιστήμη δείχνει ότι η σοφία των αρχαίων, είχε γερές βάσεις.
Το ρόδι είναι πλούσιο σε βιταμίνες C, Α, Ε, σίδηρο, κάλιο και αντιοξειδωτικές φυτοχημικές ουσίες όπως οι πολυφαινόλες. Περιέχει επίσης ψηλές ποσότητες φυτικών ινών ενώ είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες.
Το ρόδι περιέχει ψηλές ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών. Η συγκέντρωση των ευεργετικών αυτών ουσιών για τον άνθρωπο, είναι 3 φορές μεγαλύτερη από ότι στο κόκκινο κρασί και στο πράσινο τσάι.
Οι αντιοξειδωτικές φυτοχημικές ουσίες προστατεύουν το οργανισμό μας από τις αρνητικές επιδράσεις των οξειδωτικών ουσιών που σχηματίζονται καθημερινά από τον κανονικό μεταβολισμό των κυττάρων.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες επιδρούν στο μεταβολισμό της χοληστερόλης μειώνοντας έτσι τις καταστροφικές επιδράσεις της κακής χοληστερόλης LDL στα αιμοφόρα αγγεία. Επίσης εκτός από το καρδιαγγειακό σύστημα, οι αντιοξειδωτικές ουσίες φαίνεται ότι έχουν σημαντική κατασταλτική δράση εναντίον του καρκίνου του προστάτη και του καρκίνου του δέρματος.
Το ρόδι είναι πλούσιο σε τρεις διαφορετικές μορφές αντιοξειδωτικών ουσιών. Περιέχει τανίνες, ανθοκυανίνες και ελλαγικό οξύ. Ο χυμός ροδιού είναι ιδιαίτερα πλούσιος με τις 3 αυτές ευεργετικές αντιοξειδωτικές ουσίες.
Η πρακτική κλινική αξία των δεδομένων αυτών, διαφάνηκε από μερικές πρόσφατες έρευνες.
Εκχύλισμα ροδιού μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη ή στην επιβράδυνση του, αν τα αποτελέσματα εργαστηριακών πειραμάτων μπορούν να έχουν πρακτική εφαρμογή, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences.
Ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν με επικεφαλής τον Δρ Χασάν Μουκχταρ εξηγεί ότι τα ρόδια είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, συστατικά που κάνουν το χυμό τους να έχει υψηλότερη αντιοξειδωτική δραστηριότητα από το κόκκινο κρασί και το πράσινο τσάι.
Όταν οι ερευνητές επώασαν προστατικά καρκινικά κύτταρα με χαμηλές συγκεντρώσεις εκχυλίσματος ροδιού παρατήρησαν μια σχετιζόμενη με τη δοσολογία αναστολή της κυτταρικής ανάπτυξης.
Στα προστατικά καρκινικά κύτταρα που καθοδηγούνται από τα ανδρογόνα και εκφράζουν το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA), η θεραπεία με εκχύλισμα ροδιού μείωσε του υποδοχείς ανδρογόνων και την έκφραση του PSA.
Όταν ανθρώπινα προστατικά καρκινικά κύτταρα ενέθηκαν σε ποντίκια, η σίτιση των πειραματόζωων με εκχύλισμα ροδιού καθυστέρησε την εκδήλωση των όγκων. Η ανάπτυξη των όγκων ανεστάλη σημαντικά και η επιβίωση παρατάθηκε.
Όσο για το αν ο χυμός του ροδιού μπορεί να συστηθεί προς κατανάλωση στους άνδρες με καρκίνο του προστάτη, οι επιστήμονες βασιζόμενοι στα στοιχεία τους εκτιμούν ότι είναι απίθανο να έχει ανεπιθύμητα αποτελέσματα και πολύ πιθανό να έχει ευεργετικές επιδράσεις.
Τέλος, εφόσον από τα πειράματα προέκυψε ότι το εκχύλισμα ροδιού αναστέλλει και την ανάπτυξη του καρκίνου του δέρματος, είναι πιθανόν ο χυμός να είναι ωφέλιμος και για τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.
Σε μια άλλη εξίσου ενδιαφέρουσα έρευνα, επιστήμονες από τη Χάιφα του Ισραήλ, βρήκαν ότι ο χυμός ροδιού μειώνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές νόσους. Οι ασθένειες αυτές, είναι η κυριότερη αιτία θανάτων.
Επιδρώντας στο μεταβολισμό της χοληστερόλης και ιδιαίτερα της LDL-χοληστερόλης, οι αντιοξειδωτικές ουσίες από το ρόδι, μειώνουν τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης των αγγείων. Μειώνοντας τον κίνδυνο αυτό, μειώνεται ο κίνδυνος απόφραξης των αγγείων, εμφράγματος του μυοκαρδίου και εγκεφαλικών επεισοδίων.
Οι Ισραηλινοί επιστήμονες εισηγούνται την κατανάλωση ενός ποτηριού χυμού ροδιού την ημέρα για την πρόληψη και μείωση των θανάτων λόγω καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Σήμερα το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για τις εξαιρετικά ωφέλιμες επιδράσεις του ροδιού στην ανθρώπινη υγεία, έχει αυξηθεί. Διεξάγονται τώρα κλινικές έρευνες που στόχο έχουν να επιβεβαιώσουν σε μεγάλους αριθμούς ανθρώπων τα πρώτα δεδομένα που προέκυψαν.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η σύγχρονη επιστήμη επιβεβαιώνει σιγά σιγά όσα εμπειρικά είχαν διαπιστώσει οι άνθρωποι από διάφορους πολιτισμούς στην αρχαιότητα.
Το ρόδι αποδεικνύεται ότι περιέχει πολύ ισχυρά στοιχεία που δρουν κατά του καρκίνου και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Στο μέλλον δεν αποκλείεται να επιβεβαιωθούν και άλλες ωφέλιμες δράσεις του όπως για παράδειγμα στη γονιμότητα και στις μολύνσεις.
Κων/νος Ιππ.Κωστάκης
